Đường thẳng vuông góc với mặt phẳng

A. CÁC KIẾN THỨC CẦN NHỚ

I. ĐƯỜNG THẲNG VUÔNG GÓC VỚI MẶT PHẲNG

Đường thẳng d được hotline là vuông góc với phương diện phẳng (α) nếu như d vuông góc với tất cả đường thẳng phía bên trong (α).

Bạn đang xem: Bài tập đường thẳng vuông góc với mặt phẳng có lời giải

Khi kia ta còn nói (α) vuông góc cùng với d với kí hiệu d

*
(α) hoặc (α)
*
d.

II. ĐIỂU KIỆN ĐỂ ĐƯỜNG THẲNG VUÔNG GÓC VỚI MẶT PHẲNG

Nếu con đường thẳng d vuông góc với hai đường thẳng cắt nhau phía bên trong mặt phẳng (α) thì d vuông góc cùng với (α).


III. TÍNH CHẤT

1. Có duy độc nhất một mặt phẳng đi qua 1 điểm mang đến trước với vuông góc với một mặt đường thẳng đến trước.

2. Có độc nhất vô nhị một đường thẳng đi qua một điểm cho trước và vuông góc với một mặt phẳng mang đến trước.

IVSỰ LIÊN quan GIỮA quan HỆ VUÔNG GÓC VÀ quan lại HỆ tuy nhiên SONG

1. a) Cho hai tuyến đường thẳng tuy vậy song. Khía cạnh phẳng như thế nào vuông góc với đường thẳng này thì cũng vuông góc với mặt đường thẳng kia.

b) hai tuyến phố thẳng rõ ràng cùng vuông góc cùng với một mặt phẳng thì tuy vậy song cùng với nhau.

2. a) cho hai mặt phẳng song song. Đường thẳng nào vuông góc với khía cạnh phẳng này thì cũng vuông góc với mặt phẳng kia.

b) nhì mặt phẳng rành mạch cùng vuông góc cùng với một đường thẳng thì tuy nhiên song với nhau.

3. a) đến đường trực tiếp a cùng mặt phẳng (α) tuy nhiên song với nhau. Đường thẳng như thế nào vuông góc với (α) thì cũng vuông góc với

b) trường hợp một đường thẳng cùng một khía cạnh phẳng (không đựng đường thẳng đó) thuộc vuông góc với một con đường thẳng khác thì chúng tuy nhiên song cùng với nhau.

V. PHÉP CHIẾU VUÔNG GÓC VÀ ĐỊNH LÍ ba ĐƯỜNG VUÔNG GÓC

1. Định nghĩa. Mang lại đường trực tiếp d vuông góc với mặt phẳng (α). Phép chiếu tuy nhiên song theo phương d lên phương diện phẳng (α) được hotline là phép chiếu vuông góc lên khía cạnh phẳng (α).

2. Định lí cha đường vuông góc. Cho đường thẳng a phía bên trong mặt phẳng (α) và b là con đường thẳng không thuộc (α) đôi khi không vuông góc cùng với (α). Gọi b’ là hình chiếu vuông góc của b trên (α). Lúc đó a vuông góc với b khi và chỉ còn khi a vuông góc với b’

3. Góc giữa mặt đường thẳng cùng mặt phẳng

Cho mặt đường thẳng d và mặt phẳng (α). Ta gồm định nghĩa :

Nếu con đường thẳng d vuông góc với mặt phẳng (α) thì ta nói rằng góc giữa con đường thẳng d với mặt phẳng (α) bởi 90°.Nếu con đường thẳng d không vuông góc với phương diện phẳng (α) thì góc thân d với hình chiếu d’ của chính nó trên (à) được gọi là góc giữa mặt đường thẳng d cùng mặt phẳng (α).

Lưu ý rằng góc giữa đường thẳng cùng mặt phẳng không vượt quá 90°.

B. DẠNG TOÁN CƠ BẢN

Vấn đề 1

Chứng minh đưòng trực tiếp vuông góc với phương diện phẳng

1. Phương thức giải

Muốn chứng minh đường thẳng a vuông góc với mặt phẳng (α) tín đồ ta hay sử dụng một trong nhì cách tiếp sau đây :

Chứng minh đường thẳng a vuông góc với hai tuyến đường thẳng giảm nhau nằm trong (α).Chứng minh đường thẳng a song song với mặt đường thẳng b nhưng mà b vuông góc với (α).

2. Ví dụ

Ví dụ 1. Hình chóp S.ABCD có đáy là hình vuông ABCD trung khu O và có cạnh SA vuông góc với phương diện phẳng (ABCD). điện thoại tư vấn H, I vầK lần lượt là hình chiếu vuông góc của điểm A trên những cạnh SB, SC cùng SD.

a) chứng tỏ BC

*
(SAB), CD
*
(SAD) cùng BD
*
(SAC).

b) minh chứng SC 

*
(ẠHK) với điểm I ở trong (AHK).

c) chứng tỏ HK

*
(SAC), từ kia suy ra HK
*
AI.

Giải

a) BC 

*
AB do đáy ABCD là hình vuông vắn (h.3.24)

BC 

*
SA vị SA
*
(ABCD) với BC trực thuộc (ABCD).

Do kia BC

*
(SAB) vì BC vuông góc với hai đường thẳng giảm nhau vào (SAB).

Lập luận tương tự như ta gồm CD

*
AD và CD
*
SA nên CD
*
(SAD).

Ta bao gồm BD

*
AC vì chưng đáy ABCD là hình vuông vắn và BD
*
SA đề nghị BD
*
(SAC). 

b) BC

*
(SAB) nhưng AH ⊂ (,SAB) nên BC
*
AH và theo trả thiết SB
*
AH ta suy ra AH
*
(SBC).

Vì SC ⊂ (SBC) buộc phải AH 

*
SC.

Lập luận tương tự như ta chứng minh được AK

*
SC. Hai đường thẳng AH, AK giảm nhau và thuộc vuông góc với SC phải chúng phía bên trong mặt phẳng trải qua điểm A cùng vuông góc cùng với SC. Vậy SC
*
(AHK). Ta gồm AI ⊂ (.AHK) vì chưng nó trải qua điểm A và cùng vuông góc cùng với SC.

Hai tam giác vuông SAB với SAD đều nhau vì chúng gồm cạnh SA chung và AB AD (c.g.c). Vì vậy SB = SD, SH = SK đề nghị HK // BD.

Vì BD

*
(SAC) phải HK (SAC) và vì chưng AI c= (SAC) yêu cầu HK
*
AI.

Ví dụ 2. Hình chóp S.ABCD gồm đáy là hình thoi ABCD chổ chính giữa O và gồm SA = SC, SB = SD.

a) chứng minh so vuông góc với khía cạnh phẳng (ABCD).

b) điện thoại tư vấn I, K theo lần lượt là trung điểm của những cạnh BA, BC.

Chứng minh rằng IK

*
(SBD) cùng IK
*
SD.

Giải

a) O là tâm hình thoi ABCD đề xuất O là trung điểm của đoạn AC (h.3.25). Tam giác SAC bao gồm SA = SC cần so

*
ÁC. Chứng minh tương tự ta bao gồm SO
*
BD. Từ đó ta suy ra SO
*
(ABCD).

b) bởi vì đáy ABCD là hình thoi buộc phải AC

*
BD

Mặt khác ta bao gồm AC

*
SO. Cho nên AC
*
(SBD). Ta tất cả IK là đường trung bình của tam giác BAC buộc phải IK // AC nhưng AC
*
(SBD) nên IK
*
(SBD).

Ta lại sở hữu SD phía trong mặt phẳng (SBD) nên IK

*
SD.

Vấn đề 2

Chứng minh hai tuyến phố thẳng vuông góc với nhau bằng phương pháp chứng minh đường thẳng nàỵ vuông góc với khía cạnh phẳng cất đường trực tiếp kia

1. Cách thức giảiMuốn chứng minh đường thẳng a vuông góc với mặt đường thẳng b, ta tìm mặt phẳng (β) chứa đường trực tiếp b làm sao cho việc chứng tỏ a
*
(β) dễ dàng thực hiện.Sử dụng định lí cha đường vuông góc.2. Ví dụ

Ví dụ 1. mang lại tứ diện đông đảo ABCD. Minh chứng các cặp cạnh đối lập của tứ diện này vuông góc với nhau từng song một.

Giải

Giả sử ta cần minh chứng AB

*
CD.

Gọi I là trung điểm của cạnh AB (h3.26). Ta tất cả :

Do kia AB

*
CD do CD phía trong mặt phẳng (CID).

Bằng lập luận tương tự như ta chứng tỏ được BC

*
AD với AC
*
BD.

Ví dụ 2. đến tứ diện OABC có ba cạnh OA, OB, OC song một vuông góc với nhau. Kẻ OH vuông góc với khía cạnh phẳng (ABC) tại H. Minh chứng :

a) OA 

*
BC, OB 
*
CA và OC 
*
AB

b) H là trực trung khu của tam giác ABC;

Giải

⇒ OA 

*
(OBC) ⇒ OA 
*
BC (h.3.27).

Tương từ ta chứng tỏ

OB

*
(OCA) ⇒ OB
*
CA

OC

*
(OAB) ⇒ OC
*
AB.b) bởi OH 
*
(ABC) nên OH
*
BC với OA
*
BC

⇒ BC

*
(OAH) ⇒ BC
*
AH. (1)

Chứng minh tựa như ta bao gồm AC

*
(OBH) ⇒ AC
*
BH. (2)Từ (1) cùng (2) ta suy ra H là trực chổ chính giữa của tam giác ABC.

Gọi K là giao điểm của AH với Trong tam giác AOK vuông tại O, ta có OH là đường cao. Phụ thuộc vào hệ thức lượng vào tam giác vuông của hình học tập phẳng ta có :

Vì BC vuông góc vói mặt phẳng (OAH) cần BC _L OK. Bởi đố trong tam giác OBC vuông tại o với đường cao OK ta tất cả :

Ví dụ 3. Hình chóp S.ABCD gồm đáy là hình chữ nhật ABCD cùng có kề bên SA vuông góc với khía cạnh phẳng đáy. Minh chứng các mặt bên của hình chóp đã đến là đều tam giác vuông.

Giải

SA

*
AB với SA
*
AD (h.3.28).

Vậy các tam giác SAB cùng SAD là các tam giác vuông trên A.

Vậy tam giác SDC vuông tại D với tam giác SBC vuông trên B.

Chú thích. Muốn chứng minh tam giác SDC vuông tại D ta hoàn toàn có thể áp dụng định lí bố đường vuông góc và lập luận như sau

Đường trực tiếp SD bao gồm hình chiếu vuông góc cùng bề mặt phẳng (ABCD) là AD. Theo định lí ba đường vuông góc do CD

*
AD nên CD
*
SD với ta tất cả tam giác SDC vuông tại D.

Tương tự, ta chứng tỏ được CB

*
SB và ta bao gồm tam giác SBC vuông tại B.

C. CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP

3.16. Một đoạn thẳng AB không vuông góc với khía cạnh phẳng (α) giảm mặt phẳng này tại trung điểm O của đoạn trực tiếp đó. Những đường thẳng vuông góc với (α) qua A cùng B lần lượt cắt mặt phẳng (α) trên A’ và B’.

Chứng minh bố điểm A’, O, B’ thẳng hàng và AA’ = BB’.

⇒ Xem đáp án tại đây.

3.17. Cho tam giác hotline (α) là mặt phẳng vuông góc với con đường thẳng CA tại A cùng (β) là khía cạnh phẳng vuông góc với con đường thẳng CB tại B. Minh chứng rằng nhị mặt phẳng (α) và (β) giảm nhau cùng giao tuyến đường d của chúng vuông góc với khía cạnh phẳng (ABC).

⇒ Xem lời giải tại đây.

3.18. Cho hình lăng trụ tam giác A’B’C’. điện thoại tư vấn H là trực vai trung phong của tam giác ABC và biết rằng A’H vuông góc với phương diện phẳng (ABC). Minh chứng rằng :

a )AA’

*
BC với lAA’
*
B’C’.

b) call MM’ là giao đường của khía cạnh phẳng (ẠHA’) với mặt bên BCC’B’ trong các số ấy M ∈ BC với M’ ∈ B’C’. Minh chứng rằng tứ giác BCC’B’ là hình chữ nhật với MM’ là mặt đường cao của hình chữ nhật đó.

⇒ Xem đáp án tại đây.

3.19. Hình chóp tam giác ABC gồm đáy ABC là tam giác vuông trên A và có canh mặt SA vuông góc với phương diện phẳng đáy là (ABC). Hotline D là điểm đối xứng của điểm B qua trung điểm o của cạnh AC. Minh chứng rằng CD

*
CA cùng CD
*
(SCA).

⇒ Xem giải đáp tại đây.

3.20. Hai tam giác cân nặng ABC và DBC phía bên trong hai mặt phẳng không giống nhau có thông thường cạnh lòng BC tạo cho tứ diện điện thoại tư vấn I là trung điểm của cạnh BC.

a) chứng minh BC

*
AD

b) điện thoại tư vấn AH là mặt đường cao của tam giác ADI

Chứng minh rằng AH vuông góc vói phương diện phẳng (BCD).

⇒ Xem câu trả lời tại đây.

Xem thêm: Luyện Tập Viết Đoạn Văn Thuyết Minh Lớp 10 Trang 62, Soạn Bài Luyện Tập Viết Đoạn Văn Thuyết Minh

3.21. Chứng minh rằng tập hợp phần đông điểm phương pháp đều ba đỉnh của tam giác ABC là con đường thẳng d vuông góc với phương diện phẳng (ABC) tại trọng tâm O của mặt đường tròn (C) nước ngoài tiếp tam giác ABC đó.