“Nam quốc đánh hà” là bài bác thơ nổi tiếng nhất trong lịch sử vẻ vang Việt Nam, và được đánh giá là bạn dạng tuyên ngôn tự do đầu tiên khẳng định độc lập của người việt trên lãnh thổ của mình. Tuy nhiên, với tối thiểu là 35 dị bản sách với 8 dị bản thần tích, nguồn gốc của “Nam quốc đánh hà” vẫn tồn tại là một dấu hỏi…Một số tài liệu cho rằng “Nam quốc tô hà” là thành quả của Lý thường xuyên Kiệt viết ra nhằm khích lệ ý thức quân sĩ Đại Việt trong cuộc chiến chống lại quân Tống lần hai. (Tranh qua hungsuviet.us)“Nam quốc đánh hà” là một trong những bài thơ thất ngôn tứ tuyệt bằng chữ Hán, chưa rõ xuất phát tác giả, nhưng mà được một số tài liệu cho là tác phẩm của Lý thường Kiệt. Theo đó, trong trận chiến chống lại quân Tống lần thiết bị hai (1075-1077), Lý thường Kiệt vẫn sai fan tâm phúc hiểu vang bài thơ trong đền rồng thờ Trương Hống, Trương Hát ở trong địa phận sông Như Nguyệt, lặng Phong, Bắc Ninh, để khích lệ niềm tin quân sĩ Đại Việt.
Bạn đang xem: Bài thơ sông núi nước nam của tác giả nào
Nam quốc đánh hà
Bài thơ “Nam quốc đánh hà” vốn không có tên. Tựa đề của nó xuất hiện trong “Hợp tuyển chọn thơ văn Việt Nam” tập 2 (NXB Văn học, 1976), đem từ tứ chữ đầu trong câu thơ đầu tiên của bài thơ. Bài xích thơ này có tương đối nhiều dị phiên bản khác nhau, bản chữ Hán vào Đại Việt sử ký kết toàn thư tất cả chép:南國山河南帝居，截然分定在天書。如何逆虜來侵犯，汝等行看取敗虚。Phiên âm Hán Việt:Nam quốc sơn hà Nam đế cư, Tiệt nhiên phận định tại thiên thư. Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm, Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư.
“Nam quốc đánh hà” gồm từ bao giờ?
Trong Lĩnh nam giới chích quái, phần “Truyện hai vị thần nghỉ ngơi Long Nhãn, Như Nguyệt” có ghi chép rằng:Năm Thiên Phúc nguyên niên hiệu vua Lê Đại Hành, vua Tống Thái Tổ không nên Hầu Nhân Bảo, Tôn Toàn Hưng rước quân sang tiến công Đại Cồ Việt. Hai bên đối lũy cùng cố gắng cự với nhau ngơi nghỉ sông Đồ Lỗ. Vua Lê Đại Hành nằm ngủ thấy hai vị Thần hiện về báo mộng. Hai vị Thần nói với vua, đại ý như sau: “Anh em thần thương hiệu là Trương Hống, Trương Hát, là tướng mạo của Triệu Việt vương vãi (Triệu quang quẻ Phục). đồng đội thần vì chưng nghĩa mà chết cần được phong làm cho tướng trong các thần linh, thống lĩnh quỷ binh. Ni quân Tống xâm phạm nước ta, đồng đội thần mang đến yết kiến, cùng giúp vua đánh giặc để cứu dân chúng.”Vua Lê Đại Hành tỉnh dậy ngay tức thì đốt mùi hương khấn cầu thần giúp. Đêm ấy thấy một bạn dẫn đoàn âm binh áo trắng và một bạn dẫn đoàn âm binh áo đỏ trường đoản cú phía Bắc sông Như Nguyệt mà lại cùng xông vào trại quân Tống cơ mà đánh. Quân Tống ghê hoàng, bây giờ bỗng bao gồm tiếng thơ ngâm bự rằng:Nam quốc đất nước Nam đế cư, Hoàng thiên dĩ định tại thiên thư. Như hà Bắc Lỗ lai xâm lược, Bạch dấn phiên thành phá trúc dư.Dịch là:Sông núi nước nam, vua phái nam ở, Sách Trời định phận rõ non sông. Cớ sao giặc bắc quý phái xâm phạm, Bây hãy chờ gươm chém bại vong.Quân Tống nghe thấy, xéo đấm đá lên nhau chạy tan, chiến bại mà về. Vua Lê Đại Hành trở về ăn uống mừng, tróc nã phong cho hai vị Thần nhân, một là Tinh Mẫn Đại vương vãi lập miếu thờ tại ngã cha sông Long Nhãn; nhị là Khước Mẫn Đại vương, lập miếu nghỉ ngơi ngã ba sông Nguyệt.
Xem thêm: Câu Hỏi Trắc Nghiệm Sinh Học 11 Chương 3 Có Đáp Án ), Trắc Nghiệm Sinh Học 11 Chương 3 (Có Đáp Án)
bây giờ bệ hạ đến đây Nguyện ra góp nước phá này giặc Ngô Phán rằng: Tướng quan tiền y như Công cần thời lập miêú cúng trả ơn ngày sau Nhân Bảo ra quân Trên không nghe tiếng người ngâm thơ rằng: phái nam quốc sơn hà Nam đế cư Hoàng thiên dĩ định trên thiên thư Như hà Bắc lỗ lai xâm phạm Hội kiến phong nai lưng tận khử trừVậy việc cho rằng Lý hay Kiệt là tác giả bài thơ là bắt nguồn từ đâu? Trong nội dung bài viết “Lịch sử, sự thật và sử học” được đăng trong báo Tổ Quốc, số 401 mon 1/1988, gs Hà Văn Tấn gồm viết: “Không có một công ty sử học nào bao gồm thể chứng tỏ được rằng bài xích thơ nam giới quốc tổ quốc Nam đế cư là của Lý thường Kiệt. Không có một sử liệu nào cho thấy thêm điều kia cả. Sử cũ chỉ chép rằng trong trận phòng Tống ở vùng sông Như Nguyệt, một đêm binh sĩ nghe giờ đồng hồ ngâm bài xích thơ đó trong đền thờ Trương Hống, Trương Hát. Có thể đoán rằng Lý thường Kiệt đã cho tất cả những người ngâm thơ. Đi xa hơn, hoàn toàn có thể đoán rằng Lý hay Kiệt là người sáng tác bài thơ. Nhưng mà đó chỉ cần ‘đoán’ thôi, làm thế nào nói chắc được bài bác thơ chính là của Lý hay Kiệt.”Lý thường xuyên Kiệt đã áp dụng “Nam quốc sơn hà” để khích lệ tướng sĩ, nhưng có lẽ ông chưa hẳn là tác giả của “Nam quốc sơn hà”. (Ảnh: Bìa sách Tranh truyện lịch sử Việt nam giới – NXB Kim Đồng)Trong cuốn sách “Bối cảnh định đô Thăng Long và sự nghiệp của Lê Hoàn”, Hội sử học thành phố hà nội đã cho rằng, “Nam quốc tô hà” ra đời vào thời chi phí Lê và được Lê Hoàn thực hiện trong trận đánh chống lại cuộc xâm lấn lần trước tiên của quân Tống năm 981.Trong tập san Hán Nôm, số 1-2002, nội dung bài viết “Về thời điểm thành lập của bài bác thơ phái mạnh quốc sơn hà” cũng đã khẳng định về thời gian, địa điểm ra đời của bài “Nam quốc tô hà” thông qua việc so với 28 nguồn bốn liệu khác nhau. Theo đó, “Nam quốc sơn hà” ra đời nối sát với trận chiến chống Tống năm 981 với nhân vật lịch sử hào hùng Lê Đại Hành (Lê Hoàn).Bên cạnh đó, nội dung bài viết “Nam Quốc tô Hà với Quốc Tộ – Hai siêu phẩm văn chương chữ hán việt ngang qua triều đại Lê Hoàn” đăng trên tạp chí Hán Nôm số 5 năm 2005, Phó giáo sư Bùi Duy Tân cũng đã xác định rằng bài thơ “Nam quốc tô hà” gồm từ thời tiền Lê.