- Văn học tập dân gian là đầy đủ tác phẩm vì nhân dân trí tuệ sáng tạo trong quá trình sinh hoạt mang tính chất truyền miệng.
Bạn đang xem: Câu nói dân gian gồm những thể loại nào
- Đặc trưng của văn học dân gian:
+ Tính truyền miệng: Là đặc điểm phương nhân thể sáng tác, ngôn từ nói khác hẳn với văn học viết (sử dụng ngôn từ viết).
Các chiến thắng như sử thi Đăm Săn (dân tộc Ê-đê), truyện Tiễn dặn bạn yêu (dân tộc Thái), truyện An Dương Vương cùng Mị Châu, Trọng Thủy (dân tộc Kinh), các bài ca dao, truyện cười, được chế tạo và lưu giữ truyền bằng miệng, về sau, các tác phẩm đã làm được ghi chép lại.
+ Tính tập thể: Văn học dân gian thường là tác phẩm của rất nhiều người, vị trong quá trình truyền miệng, những người tham gia vẫn có quyền thêm, giảm và sáng tạo làm cho tác phẩm có phong thái tập thể, phán ánh rõ rệt với các tác phẩm văn học tập viết (có phong cách cá nhân).
Các thành phầm văn học tập dân gian đều mang tính chất tập thể, là thành phầm sáng tác của tập thể, không mang dấu tích phong phương pháp cá nhân.
+ Tính thực hành: phục vụ trực tiếp cho hầu như sinh hoạt trong cuộc sống đời thường của cộng đồng.
2. Các thể một số loại văn học tập dân gian.
+ Thể loại:
- Truyện dân gian: Thần thoại, truyền thuyết, cổ tích, ngụ ngôn, truyện cười.
- câu nói dân gian: Tục ngữ, vè, câu đố.
- Thơ dân gian: Sử thi, truyện thơ, ca dao.
- sảnh khấu dân gian: Chèo, tuồng, các trò diễn.
+ Đặc trưng của một số trong những thể một số loại chính:
- Sử thi hero (Đăm Săn) đề cập về các nhân vật nhân vật thời hình thành những dân tộc với thái độ tôn vinh, có đặc điểm thần linh, kì ảo.
- thần thoại cổ xưa (An Dương Vương) nhắc về các nhân vật kế hoạch sử, có tương quan đến thần linh.
- Cổ tích (Tấm Cám) kể về cuộc chiến đấu giữa cái thiện và cái ác, nhằm mục đích bênh vực mẫu thiện, có những yếu tố kì ảo gia nhập hỗ trợ.
- Truyện mỉm cười (Tam đại con gà) đề cập về những điều nghịch lí, mất tự nhiên, nhằm giải trí hoặc phê phán.
- Ca dao biểu lộ tình cảm, trung khu tư, ước muốn của tầng lớp bình dân.
- Truyện thơ (Tiễn dặn tín đồ yêu) nhắc lại những mẩu chuyện tình cảm, chiến đấu chống điều ác dưới hiệ tượng bài thơ dài.
3. So sánh các thể loại.
- Sử thi (anh hùng):
+ mục tiêu sáng tác: ca tụng các hero thời xưa.
+ hình thức lưu truyền: Kể, diễn trò.
+ nội dung phản ánh: trận đánh đấu để mở rộng bộ lạc.
+ vẻ bên ngoài nhân vật: Nhân thứ anh hùng.
+ Đặc điểm nghệ thuật: Nhân vật dụng người anh hùng vô song, tất cả quan hệ cùng với thần linh.
- Truyền thuyết:
+ mục đích sáng tác: nhắc lại chuyện của những nhân vật lịch sử.
+ hình thức lưu truyền: Kể.
+ văn bản phản ánh: Sự nghiệp xuất bản và bảo đảm an toàn quốc gia, dân tộc.
+ thứ hạng nhân vật: những vị vua chúa hoặc danh nhân.
+ Đặc điểm nghệ thuật: những vị vua chúa tất cả gốc hiện tại thực, tất cả sự hỗ trợ của thần linh.
- Cổ tích:
+ mục đích sáng tác: Giáo huấn và hưởng thụ nghệ thuật.
+ bề ngoài lưu truyền: Kể.
+ văn bản phản ánh: Cuộc đấu tranh giữa thiện cùng các.
+ giao diện nhân vật: chính diện và phản diện.
+ Đặc điểm nghệ thuật: kết cấu theo phong cách nhân vật một chiều, gồm yếu tố kì ảo tham gia.
- Truyện cười:
+ mục tiêu sáng tác: giải trí và phê phán.
+ hiệ tượng lưu truyền: Kể.
+ nội dung phản ánh: Thói hỏng tật xấu trong xã hội.
+ mẫu mã nhân vật: gần như kiểu người bất thường.
+ Đặc điểm nghệ thuật: khai thác mâu thuẫn trái với tự nhiên.
4. Ca dao.
a). Ca dao than thân là lời của các người bình dân, vì những người phụ nữ dân dã trong xã hội phong kiến phải chịu các điều bất hạnh, họ yêu cầu chịu các tầng áp bức.
Thân phận bạn phụ nữ bình dân hiện lên trong bài xích ca dao than thân như thể những số phận chẳng thể tự chủ, không quyết định được vận mệnh của mình. Họ hay ví mình như “tấm lụa đào” giữa chợ, như “hạt mưa sa” giữa trời, như “giếng nước giữa đàng” ngần ngừ vận may không may sẽ lâm vào cảnh tay ai.
- Ca dao yêu thương thương chung thủy đề cập đến niềm yêu mến nỗi nhớ, tình cảm mặn mà, thủy tầm thường son sắt.
Ca dao hay được dùng các biểu tượng “cây đa”, “bến nước”, “con thuyền”, “gừng cay”, “muối mặn” nhằm nói lên tình nghĩa của mình, vì những sự trang bị ấy có nét tương đồng, gần cận với cảm tình của con người nông làng mạc Việt Nam.
- Tiếng cười cợt tự trào cùng tiếng mỉm cười phê phán xã hội trong ca dao hài hước đều là hầu như tiếng cười hóm hỉnh, thông minh, cho thấy tâm hồn bạn dân lao động luôn lạc quan trước cuộc đời còn nhiều nỗi lo toan, vất vả.
b). Những biện pháp nghệ thuật thường dùng trong ca dao:
- đối chiếu là cách đối chiếu sự đồ gia dụng này với việc vật khác trên cửa hàng những nét kiểu như nhau.
Ví dụ:
+ Thân em như tấm lụa đào... Thân em như củ ấu gai... Thân em như giếng giữa đàng...
+ muối mặn... Gừng cay...
- Ẩn dụ là biện pháp lấy tên của sự vật này để nói sự trang bị khác (vắng mặt) trên đại lý những nét giống như nhau.
Ví dụ:
+ Mặt trăng sánh với khía cạnh trời...
+ Khăn thương ghi nhớ ai.
- Hoán dụ là biện pháp lấy tên của sự vật này nhằm nói sự đồ vật khác trên cơ sở những quan hệ gần nhau (toàn thể - bộ phận...).
Ví dụ: Mắt thương nhớ ai.
- Nói thừa (phóng đại) là bao gồm ít nói nhiều, có nhỏ nói to tuyệt ngược lại.
Ví dụ:
+ Ước gì sông rộng lớn một gang...
+ Lỗ mũi mười tám gánh lông.
- Nói ngược là biện pháp nói làm cho những gì trái ngược lại nằm trong hình thức thuận chiều.
Ví dụ:
Làm trai đến đáng bắt buộc trai,
Khom sống lưng uốn gối gánh hai hạt vừng.
- Tương làm phản là bí quyết nói chế tạo ra thành nhì vế ngược nhau.
Ví dụ:
Chồng bạn đi ngược về xuôi,
Chồng em ngồi phòng bếp sờ đuôi con mèo.
II. Bài tập vận dụng
1. đa số nét nổi bật trong nghệ thuật biểu đạt nhân vật anh hùng của sử thi.
- biểu đạt bằng mọi hình hình ảnh so sánh:
+ “Thế là Đăm săn lại múa. Con trai múa bên trên cao, gió như bão, đàn ông múa bên dưới thấp, gió như lốc...” (đoạn giữa).
+ “Bắp chân phái mạnh to bằng cây xà ngang, bắp đùi đàn ông to bởi ống bễ, sức quý ông ngang với sức voi đực, khá thở đấng mày râu ầm ầm tựa sấm dậy” (đoạn cuối).
- thực hiện hình hình ảnh phóng đại:
+“Khi quý ông nhảy múa chạy nước kiệu, quả núi bố lần rạn nứt, bố đồi tranh nhảy rễ bay tung” (đoạn giữa).
+ “Bà con xem, Đăm Săn uống chần chờ say, ăn không biết no, nói chuyện không biết chán” (đoạn cuối).
- thực hiện yếu tố kì ảo: trong đoạn trích, Đăm Săn thắng lợi Mtao Mxây còn có sự giúp đỡ của ông Trời. Đó là nhân đồ dùng thần linh theo ý niệm của tín đồ Ê-đê thời xưa, cũng chính là yếu tố kì ảo trong truyện dân gian nói chung.
- tác dụng của vấn đề sử dụng các biện pháp nghệ thuật góp phần tạo nên dư âm hùng tráng, vẻ đẹp tỏa nắng trong nghệ thuật biểu đạt chân dung nhân đồ dùng anh hùng, vẻ rất đẹp của người nhân vật sử thi được lí tưởng hóa..
2. Bi kịch Mị Châu – Trọng Thủy.
- Cốt lõi thực sự lịch sử:
Mị Châu kết hôn cùng Trọng Thủy theo sự sắp xếp của cha. Trọng Thủy làm cho gián điệp, lấy được kín đáo chiếc nỏ. An Dương vương vãi mất nước, Mị Châu, Trọng Thủy lâm vào bi kịch.
- hư cấu thành bi kịch gì?
Bi kịch của Mị Châu - Trọng Thủy là thảm kịch của tình yêu: Mị Châu bởi tình yêu nhưng mà mất cảnh giác, còn Trọng Thủy vì xích míc giữa tình yêu với nghĩa vụ tổ quốc mà từ vẫn.
- Những cụ thể hoang đường, kì ảo:
+ Lẫy nỏ thần.
+ Rùa quà (sứ Thanh Giang).
+ Ngọc trai (theo lời truyền của Mị Châu trước lúc chết).
+ Ngọc trai - giếng nước (rửa nước giếng Trọng Thủy thì ngọc trai sáng sủa lên).
- Kết cục của bi kịch: Đất nước Âu Lạc bị diệt, Trọng Thủy, Mị Châu phần đa bị giết.
- bài học kinh nghiệm rút ra: bài học kinh nghiệm cảnh giác.
3. Đặc sắc nghê thuật của truyện Tấm Cám là việc chuyển đổi mới hình tượng nhân đồ vật Tấm.
- Đặc sắc thẩm mỹ và nghệ thuật của truyện Tấm Cám là sự việc chuyển hóa của nhân đồ dùng Tấm, từ bỏ yếu đuối, thụ động trở bắt buộc cương quyết giành lại sự sống và niềm hạnh phúc qua hai quy trình tiến độ trong cuộc đời:
+ tiến độ đầu: từ trên đầu đến khu vực Tấm chết trở thành chim đá quý anh. Trong khúc này, nhân vật dụng Tấm yếu đuối, thụ động, khi bị áp bức chỉ biết khóc. Để vượt qua ngang trái, phần nhiều phải nhờ đến sự cung cấp từ phía bên ngoài (Bụt).
+ trường đoản cú lúc trở thành chim xoàn anh đến khi xong truyện, nhân đồ vật chuyển hóa thành chủ động. Biểu lộ của phần nhiều phẩm chất đó qua giờ chim vàng anh (Giặt áo ông chồng tao - Thì giặt cho sạch...), qua tiếng form cửi (Kẽo cà ẽo ẹt - mang tranh ông xã chị - Chị khoét mắt ra); qua việc hóa thân qua các kiếp làm con chim, có tác dụng cây xoan, cây thị... Và ở đầu cuối trở về kiếp nhỏ người.
- So với các truyện cổ tích khác, không nhiều có không khí rộng rãi trải qua không ít kiếp, tính cách, số phận của các nhân vật dụng cũng không có khá nhiều biến hóa như trong truyện Tấm Cám.
4. Truyện cười
- Truyện Tam đại con gà:
+ Đối tượng mỉm cười là thầy đồ vật dốt.
+ văn bản cười là thói thể diện hão.
+ trường hợp cười là lúc thầy bị học trò hỏi dồn, độc nhất vô nhị là tín đồ nhà học tập trò hóa học vấn.
+ Cao trào là lúc thầy bịa ra "Dù dì là chị nhỏ công, nhỏ công là ông con gà" để chống chế.
- Truyện Nhưng nó phải bởi hai mày:
+ Đối tượng cười là quan liêu tham.
+ văn bản cười là thói tham ô, ăn ân hận lộ.
+ tình huống cười: Hai tín đồ cùng ân hận lộ, quan liêu xử kiện dựa vào số tiền được ăn năn lộ.
+ Cao trào là cử chỉ của Cải với ông Lý, ngầm tương quan với lời ông Lý "Tao biết mày phải, nhưng nó còn phải bởi hai mày".
5. Điền tiếp vào sau các từ "Thân em như... " với "Chiều chiều... "để thành những bài bác ca dao trọn vẹn:
- Thân em như tấm lụa điều,
Đã đông kẻ chấp thuận lại các kẻ ưa.
- Thân em như miếng cau khô,
Người khôn tham mỏng, fan thô tham dày.
- Thân em như tấm lụa đào,
Dám đâu xé lẻ vuông nào cho ai.
- Chiều chiều ra đứng bờ sông,
Muốn về với bà mẹ mà không tồn tại đò.
- Chiều chiều chim rét kêu chiều,
Bâng khuâng nhớ chị em chín chiều ruột đau.
- Chiều chiều ra đứng lầu tây,
Thấy cô gánh nước tưới cây ngô đồng...
- bắt đầu các bài bác ca dao theo cách tái diễn có chức năng tạo ra thói quen để fan nghe dễ dàng tiếp nhận.
- Thống kê các hình hình ảnh so sánh, ẩn dụ giữa những bài ca dao:
+ các hình hình ảnh so sánh:
- Thân em như tấm lụa đào,
Phất phơ thân chợ biết vào tay ai.
- Thân em như củ ấu gai,
Ruột trong thì trắng vỏ ko kể thì đen.
- bản thân ơi mình nhớ ta chăng?
Ta như sao Vượt đợi trăng thân trời.
- Muối tía năm muối đang còn mặn,
Gừng chín tháng gừng hãy còn cay
Đôi ta tình nặng nề nghĩa dày,
Có xa nhau đi chăng nữa, cha vạn sáu nghìn ngày mới xa.
+ những hình hình ảnh ẩn dụ:
- khía cạnh trăng sánh với khía cạnh trời,
Sao Hôm sánh với sao Mai chằng chằng…
- Khăn thương nhớ ai,
Khăn rơi xuống đất…
- Đèn thương lưu giữ ai,
Mà đèn chẳng tắt…
- nhân dân lao đụng lấy những hình hình ảnh so sánh ẩn dụ trong thực tiễn lao động tiếp tế hằng ngày. Những người dân đi mau chóng về khuya thường trông thấy sao Mai, sao Hôm, sao Vượt hết sức gần gũi, những người nông dân thấy "gừng cay, muối hạt mặn" mẫu khăn, cái đèn... Là phần lớn vật thân quen thuộc...
- hiệu quả nghệ thuật của những hình hình ảnh so sánh, ẩn dụ vào ca dao tạo nên tình cảm của người dân dã được diễn tả kín đáo, sâu sắc, tinh tế.
- một vài câu ca dao nói đến chiếc khăn, cái áo diễn đạt nỗi nhớ của không ít đôi lứa đang yêu, biểu tượng cây đa, bến nước, con thuyền, gừng cay, muối bột mặn... Biểu tượng cho tình yêu phổ biến thủy.
6. Những bài bác thơ của các nhà thơ trung đại và văn minh có sử dụng gia công bằng chất liệu văn học tập dân gian để minh chứng vai trò của văn học tập dân gian đối với văn học viết.
- vào văn học tập trung đại.
"Thân em vừa white lại vừa tròn,
Bảy nổi cha chìm cùng với nước non.
Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn,
Mà em vẫn giữ tấm lòng son".
(Bánh trôi nước, hồ Xuân Hương)
+ Thân em là cách mở đầu giống cùng với ca dao.
+ Bảy nổi ba chìm, áp dụng lời ăn uống tiếng nói của dân gian (thành ngữ).
"Bắt đầu tiếp khách hàng trầu ko có,
Bác đến chơi đây, ta cùng với ta".
(Bạn mang đến chơi nhà, Nguyễn Khuyến)
+ rước từ "Miếng trầu làm đầu câu chuyện", tục lệ tiếp khách tất cả trầu không trong dân gian.
- vào văn học hiện tại đại.
+ bài bác thơ Bài ca xuân 68 của Tố Hữu gồm đoạn:
"Hoan hô Anh giải phóng quân,
Kính xin chào Anh, con người mẫu nhất!
Lịch sử hôn Anh, phái mạnh trai chân đất,
Sống hiên ngang, quật cường trên đời
Như Thạch sanh của cố gắng kỉ nhì mươi”.
Đoạn thơ có sử dụng chất liệu trong cổ tích Thạch Sanh.
"Súng nổ rung trời giận dữ
Người lên như nước vỡ bờ
Nước nước ta từ ngày tiết lửa
Rủ bùn đứng dậy, sáng sủa lòa".
Xem thêm: Vẻ Đẹp Của Xứ Huế Qua 2 Tác Phẩm Đây Thôn Vĩ Dạ Và Ai Đã Đặt Tên Cho Dòng Sông
Khổ thơ trên có sử dụng 2 hình ảnh trong ca dao là hình hình ảnh "lửa thử vàng" và "bông sen không lấm trong bùn".