nofxfans.com xin giới thiệu đến các quý thầy cô, các em học sinh lớp 9 tài liệu tác giả tác phẩm Những ngôi sao xa xôi hay nhất, gồm 8 trang đầy đủ những nét chính về văn bản như:
Các nội dung được Giáo viên nhiều năm kinh nghiệm biên soạn chi tiết giúp học sinh dễ dàng hệ thống hóa kiến thức từ đó dễ dàng nắm vững được nội dung tác phẩm Những ngôi sao xa xôi Ngữ văn lớp 9.
Bạn đang xem: Những ngôi sao xa xôi sáng tác năm bao nhiêu
Mời quí bạn đọc tải xuống để xem đầy đủ tài liệu tác phẩm Những ngôi sao xa xôi Ngữ văn lớp 9:
NHỮNG NGÔI SAO XA XÔI
Bài giảng: Những ngôi sao xa xôi
(Lê Minh Khuê)
A. Nội dung tác phẩm
“Những ngôi sao xa xôi” là câu chuyện về tổ trinh sát mặt đường tại một trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn trong cuộc kháng chiến chống Mĩ ác liệt, gồm ba nữ thanh niên xung phong là Nho, Thao và Phương Định (người kể chuyện). Tổ đội trinh sát này có nhiệm vụ quan sát địch ném bom, đo khối lượng đất đá cần phải san lấp, đồng thời đánh dấu vị trí các quả bom chưa nổ và phá bỏ chúng, đảm bảo cho xe bộ đội có thể thuận lợi di chuyển. Qua câu chuyện ấy, tác giả Lê Minh Khuê ngợi ca vẻ đẹp tâm hồn, sự dũng cảm của ba cô gái thanh niên xung phong, tiêu biểu cho vẻ đẹp thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kì kháng chiến chống Mĩ.
B. Đôi nét về tác phẩm
1. Tác giả
- Lê Minh Khuê - sinh 1949.
- Quê: Tĩnh Gia - Thanh Hóa.
- Trong kháng chiến chống Mĩ, ra nhập thanh niên xung phong và bắt đầu viết văn từ 1970.
- Là cây bút nữ chuyên viết truyện ngắn. Trong chiến tranh viết về cuộc sống chiến đấu của tuổi trẻ Trường Sơn. Sau 1975 viết về đời sống, xã hội và con người trên tinh thần đổi mới.
2. Tác phẩm
a, Hoàn cảnh sáng tác
- “Những ngôi sao xa xôi” viết vào năm 1971, lúc cuộc kháng chiến chống Mĩ của dân tộc đang diễn ra gay go ác liệt.
b, Ngôi kể
- Ngôi kể thứ nhất – Phương Định. Trần thuật qua điểm nhìn của nhân vật chính – Phương Định.
+ Chọn điểm nhìn phù hợp để miêu tả hiện thực cuộc sống chiến đấu ở một trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn – đây là cái nhìn của người trong cuộc, tạo nên sự tin cậy ở người đọc về sự xác thực của nó.
+ Thể hiện đời sống nội âm với nhiều cảm xúc, hồi tưởng của nhân vật, làm hiện lên vẻ đẹp trong sáng, hồn nhiên của những cô gái thanh niên xung phong. Từ ngôi kể này, mạch truyện được triển khai theo dòng tâm trạng của nhân vật kể chuyện, luôn đan xen hiện tại với quá khứ.
c, Bố cục
Truyện chia làm 3 phần:
- Phần 1 (Từ đầu đến “điện thoại trong hang): Hoàn cảnh sống, chiến đấu.
- Phần 2 (tiếp theo đến “tự bịa ra nữa”): Một lần phá bom – Nho bị thương, cả tổ chăm sóc Nho.
- Phần 3 (còn lại): Cảm xúc của Phương Định sau cơn mưa đá.
d, Ý nghĩa nhan đề
- Hình ảnh những ngôi sao xa xôi xuất hiện nhiều lần trong tác phẩm, trở đi trở lại dưới nhiềuhìnhthức khác nhau. Đó là ngôi sao trên trên mũ những người chiến sĩ, là ngôi sao trên bầu trời thành phố quê hương, là những ngôi sao của hoài niệm, khát khao, hi vọng.
- Những ngôi sao xa xôi là hình ảnh ẩn dụ về những cô gái thanh niên xung phong nơi núi rừng Trường Sơn xa xôi. Đó là biểu tượng về phẩm chất cách mạng anh dũng, kiên cường, gan dạ; tâm hồn trong sáng, hồn nhiên, lạc quan, đầy mơ mộng và trẻ trung của họ. Ánh sáng ấy lặng lẽ, khiêm nhường nhưng vô cùng đẹp đẽ, có sức mê hoặc lòng người.
=> Đây là nhan đề lãng mạn, mang nét đặc trưng của văn học thời kì kháng chiến chống Mĩ cứu nước.
e, Giá trị nội dung
- Truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê đã khắc họa rõ nét tâm hồn trong sáng, mộng mơ cùng tinh thần lạc quan dũng cảm, giàu nghị lực của những cô gái thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn. Đó cũng là hình ảnh đẹp của thanh niên, thế hệ trẻ Việt Nam những năm kháng chiến chống Mĩ.
g, Giá trị nghệ thuật
- Truyện ngắn có cách kể chuyện tự nhiên: ngôi kể thứ nhất - Phương Định kể chuyện làm tăng tính chân thực, ngôn ngữ truyện sinh động, trẻ trung, nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật qua hành động, lời nói, suy nghĩ.
C. Đọc hiểu văn bản
1. Hoàn cảnh sống và chiến đấu của ba nữ thanh niên xung phong
* Hoàn cảnh sống:
- Ở trên một cao điểm, giữa một vùng trọng điểm trêntuyếnđường Trường Sơn, là nơi tập trung nhất của bom đạn “đường bị đánh lở loét, màu đất đỏ, trắng lẫn lộn…”
- Tưởng như sự sống bị hủy diệt: hai bên đường không có lá xanh, thân cây bị tước khô cháy. Có bao nhiêu thương tích vì bom giặc: những rễ cây nằm lăn lóc… thùng xăng… thành ô tô bị méo mó, han rỉ nằm trong đất.
* Công việc:
- Quan sát địch ném bom.
- Đo khối lượng đất đá cần san lấp.
- Đánh dấu những quả bom chưa nổ và khi cần thì phá bom.
=>Hoàn cảnh sống và công việc vô cùng gian khổ, nguy hiểm, đòi hỏi sự dũng cảm.
2. Những nét chung và riêng về 3 cô gái: Nho, Thao, Phương Định
a, Những nét chung
*Phẩm chất cao đẹp:
-Có tinh thần trách nhiệm đối với công việc.
+ Với nhiệm vụ phá bom – cái chết có thể đến bất cứ lúc nào nhưng để mạch giao thông luôn thông suốt, các cô luôn sẵn sàng ra trận địa.
+ Có nhiều lúc họ cũng nghĩ đến cái chết nhưng chỉ thoáng qua và mờ nhạt nhường chỗ cho ý nghĩ làm thế nào để những quả bom kia phải nổ → Họ đã đặt nhiệm vụ lên trên tính mạng.
-Dũng cảm, gan dạ
+ Họ sẵn sàng nhận nhiệm vụ phá bom mà không cần sự trợ giúp của đơn vị.
+Đối mặt với thần chết mà không hề run sợ.
-Họ có tình đồng đội gắn bó keo sơn.
+ Hỗ trợ nhau trong công việc
+ Họ hiểu được tính tình, sở thích của nhau.
+ Quan tâm chăm sóc nhau rất chu đáo. Đặc biệt khi Nho bị thương, Phương Định và chị Thao đã rất lo lắng, chăm sóc Nho cẩn thận với một niềm xót thương như người thân trong gia đình
* Tâm hồn:
- Dễ xúc cảm, nhiều mơ ước, hay mơ mộng: Trận mưa đá đột ngột giữa Trường Sơn đã làm sống dậy kỉ niệm ngọt ngào của tuổi ấu thơ…
- Vô cùng nữ tính, thích làm đẹp cho cuộc sống của mình: thêu thùa, trang điểm dù là nơi chiến trường khói lửa.
- Lạc quan yêu đời: trong hang vẫn vang lên tiếng tiếng hát của ba cô gái. Họ mang vào Trường Sơn cả tuổi thanh xuân với biết bao nhiêu mơ ước, khát vọng...
→ Chiến tranh không thể cướp đi niềm tin yêu cuộc sống, niềm lạc quan của những cô gái trẻ.
=> Họ tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
b, Những nét riêng
*Nho:
+Tính trẻ con, dáng vẻ bé nhỏ, nhẹ nhàng “trông nó nhẹ, mát mẻ như một que kem trắng”.
+Nho lại rất hồn nhiên, mộc mạc và mơ mộng: “đòi ăn kẹo”, khi bị thương nằm trong hang vẫn nhổm dậy xin mấy viên đá mưa.
+ Trong công việc: chiến đấu dũng cảm, hành động thật nhanh gọn: “Nho cuộn tròn cái gối, cất nhanh vào túi. Nho quay lưng lại chúng tôi, chụp cái mũ sắt lên đầu” ... Khi bị thương, Nho rất rắn rỏi, bản lĩnh. Cô chấp nhận vết thương như một điều tất yếu, không muốn để mọi người phải lo lắng cho mình.
*Thao:
+Có vẻ từng trải hơn nhưng rất hay làm dáng.
+ Có những nét tính cách tưởng như mâu thuẫn nhau: chiến đấu dũng cảm, bình tĩnh nhưng lại rất sợ khi nhìn thấy máu và vắt; rất thích chép bài hát nhưng lại chẳng bao giờ hát đúng nhạc và không thuộc trôi chảy bài nào.
→ Ở nhân vật này có sự kết hợp giữa cái nhút nhát, mềm yếu của một cô gái và cái bản lĩnh, quyết đoán của người chiến sĩ nơi lửa đạn.
*Phương Định:
+Tâm hồn trong sáng:
- Hay nhớ về những kỉ niệm → làm dịu mát tâm hồn trong hoàn cảnh khốc liệt của chiến tranh
- Vào chiến trường đã ba năm, quen với những thử thách và nguy hiểm, hàng ngày giáp mặt với cái chết, nhưng ở cô vẫn không mất đi sự hồn nhiên, trong sáng và những ước mơ về tương lai.
- Quan tâm đến hình thức, tự đánh giá mình là một cô gái khá, hai bím tóc dày, một cái cổ cao, kiêu hãnh như đài hoa loa kèn…; nhưng không hay biểu lộ tình cảm giữa đám đông.
- Luôn tìm thấy sự thú vị trong công việc đầy nguy hiểm: “Việc nào cũng có cái thú của nó, có ở đâu như thế này không...”
- Hồn nhiên, yêu đời: thích hát, thuộc rất nhiều bài hát, thích bịa lời cho những điệu nhạc: “Tôi thích dân ca quan họ, mềm mại, dịu dàng, thích Ca-chiu-sa của Hồng quân Liên Xô” → Một sở thích rất thanh lịch, phản ánh vốn văn hóa, hiểu biết của một cô gái có học vấn.
- Nhạy cảm, mộng mơ: một cơn mưa đá → sống dậy cả kí ức tuổi thơ với biết bao hình ảnh thân thương của gia đình và thành phố quê hương.
- Thương yêu, quan tâm tới những người đồng đội của mình (cảm phục cácchiếnsĩ trên tuyến đường Trường Sơn, lo lắng cho đồng đội khi họ đi phá bom, chăm sóc khi Nho bị thương, hiểu tâm trạng lo lắng của chị Thao)
+ Phẩm chất anh hùng:
- Tinh thần trách nhiệm với công việc:
+ Nhận nhiệm vụ phá bom đầy nguy hiểm như một nhiệm vụ quen thuộc hằng ngày.
+ Bị thương nhưng không vào viện vì sợ ảnh hưởng đến công việc
- Dũng cảm, gan dạ:
+ Kể về công việc nguy hiểm một cách hài hước
+ Sẵn sàng nhận nhiệm vụ phá bom bất cứ lúc nào
- Lòng tự trọng cao: cô không đi khom khi có thể cứ đường hoàng mà bước tới, bình tĩnh, tự tin thực hiện từng thao tác phá bom, chạy đua với thời gian để hoàn thành nhiệm vụ.
→ Thế giới nội tâm phong phú trong sáng nhưng không phức tạp. Sự khốc liệt của chiến tranh đã tôi luyện tâm hồn nhạy cảm thành bản lĩnh kiên cường của người chiến sĩ.
=> Phương Định là hình ảnh tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt Nam thời chống Mĩ cứu nước.
Xem thêm: Top 5 Bài Văn Biểu Cảm Nghĩ Về Thầy Cô Giáo Mà Em Yêu Quý Lớp 7
=> Đó là những cô gái sống thật giản dị, hồn nhiên, yêu đời có tâm hồn trong sáng và là những chiến sĩ phá bom dũng cảm. Họ tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.